Adam kimi adam - İsaxan Aşurov

“Cənab Ümummmilli lider! Oguz rayonunda sizin adınıza olan prospektlə N.Nərimanov adına  küçənin kəsişməsində yerləşən məhkəmədə olduq. Məhkəmə sizin tapşırıqlarınıza sadiq qalaraq, hər zaman oldugu kimi, yenə də ədaələtsiz  qərarla qurdugunuz rejimin dayaqlarını möhkəmləndirdi.

Məruzə etdi, Vəkil İsaxan Aşurov”.

Bu gün nəhəng kişinin – vəkil İsaxan Aşurovun vəfatının ildömüdür. Mən 3 il  İsaxan bəyin köməkçisi olmuşam. Ancaq Şef mənim üçün, sadəcə Azərbaycanın savadlı, tanınmış vəkili deyildi. Baxmayaraq ki, İsaxan bəyin əksər müdafiə çıxışlarının  mətni "hüquq doktorlugu" işidir.   Şef  hərhərtərəfli adam idi: möhkəm dost, ləyaqətli insan, əsl Demokrat.

Ləyaqət sözü İsaxan Aşurov üçün sehrli söz idi.

Müsavatın qərargahında Şirməmməd Hüseynovun  80 illik yubileyini qeyd edirdik (səhv etmirəmsə, 2004-cü il idi). Orda Ləyaqət prinsipi ilə baglı İsa bəyin təbrik nitqi (bəzi insanların hansısa yaşda ləyaqətini itirməsi haqda) olmuşdu. Təxminən bir il sonra Oğuz rayonuna bir məhkəmə işinə gedərkən bunu xatırlatdı və dedi: “Şef, sənə bir dost, lap elə keçmiş Polis rəisi kimi J qarantiya verirəm ki,  biz – Hikmət, İsa,  Zamin, bir də mən ləyaqətimizi itirmədən öləcəyik”.

İsaxan bəyi yaxından tanıyanların, yəqin ki, onunla baglı bir çox xoş xatirələri var. Yuxarıda qeyd etdiyim, Oguz rayonundakı məhkəmədən qayıdarkən  xatırladıqca güldüyüm xatirə kimi...

Məhkəməni uduzduq. Məhkəmə hakimi hər zamankı kimi haqsızlıq etmişdi. Qayıdanda Oguzun mərkəzindəki dairəni keçərkən dayandıq.  Dairənin kənarında Heydər Əliyevin böyuk bir posteri vardı. İsaxan bəy hərbi yerişlə yeriyərəyək, posterin önündə dayandı və başladı: “Cənab Ümummilli lider! Oguz rayonunda sizin adınıza olan prospektlə N.Nərimanov adına  küçənin kəsişməsində yerləşən məhkəmədə olduq. Məhkəmə sizin tapşırıqlarınıza sadiq qalaraq, hər zaman oldugu kimi,  yenə də ədaələtsiz bir qərarla qurdugunuz rejimin dayaqlarını möhkəmləndirdi.

Məruzə etdi, Vəkil İsaxan Aşurov”

 

“Əziz Həm­və­tən­lər!

Möv­cud re­ji­min 12 il­lik ha­ki­miy­yə­ti döv­rün­də Azər­bay­can bir­par­ti­ya­lı, rüş­vət­xor dik­ta­tu­ra­ya çev­ri­lib. Be­lə şə­ra­it­də yal­nız na­mus, vicdan və ləyaqət his­si­ni itir­dik­dən son­ra di­lsiz-ağız­sız məx­luq ki­mi ya­şa­maq müm­kün­dür. Bə­zən isə heç bu da kö­mək et­mir.

Bu gün mil­lə­ti­miz iki­yə bö­lü­nüb. Bugün­kü Azər­bay­can – “Bir Döv­lət, iki Mil­lət­dir!”­ Biz bi­rin­ci və ikin­ci növ adam­la­ra bö­lün­mü­şük: öl­kə­ni ələ ke­çi­rmiş bir ovuc pul və hakimiyyət hərisi və bö­yük ək­sə­riy­yət olan biz­lər – haq­sız-hü­quq­suz, im­kan­sız və gə­lə­cə­yə ümid­siz in­san­lar. Bi­rin­ci­lər öl­kə­ni ta­la­ma­ğa, və­tən­daş­la­rı al­çalt­ma­ğa da­vam edir. Niy­yət­lə­ri – bi­zi kö­lə et­mək­dir, öv­lad­la­rı­mı­zı isə gə­lə­cək­də on­la­rın öv­lad­la­rı­nın kö­lə­lə­ri­nə çe­vir­mək­di.

Biz ha­mı­mız bu­na son 12 il­də əmin ol­duq. Bu dövr­də biz bir döv­lət­də iki mil­lət ki­mi ya­şa­dıq; on­lar ora­da – yu­xa­rı­da, biz isə bu­ra­da – aşa­ğı­da! Və on­lar is­tə­yir­lər ki, bu və­ziy­yət əbə­di da­vam et­sin...”

Bu isə İsaxan bəyin 2005-ci il parlament seçkilərində namizəd oldugu Qazax seçki dairəsindən seçicilərlə görüşündəki çıxışının bir hissəsidir. Bu mətn “Azadlıq” blokunun platformasından götürülüb. İsaxan bəydən başqa, heç kim bu ifadələri öz tabligat çıxışına salmadı...

Ya­şa­sın Res­pub­li­ka! Yaşasın Azad­lıq! Bir Döv­lət və Bir Mil­lət!

6 Sentyabr 2005

“Platforma” Qrupunun

razılaşdırdığı layihə

Azadlıq Blokunun Seçki Platforması

Bir Dövlət, Bir Millət

“Azad­lıq blo­ku” – 2005-ci ilin par­la­ment seç­ki­lə­rin­də qə­lə­bə qa­zan­maq üçün de­mok­ra­tik par­ti­ya­la­rın qüv­və­lə­ri­nin bir­ləş­di­ril­mə­si məq­sə­di­lə ya­ra­dıl­mış seç­ki blo­ku­dur. ”Azad­lıq blo­ku­”na ADP, AXCP, Mü­sa­vat par­ti­ya­la­rı da­xil­dir. Bun­dan əla­və, öl­kə­də əsas­lı de­mok­ra­tik də­yi­şik­lik­lə­rin zə­ru­ri­li­yi ba­rə­də “Azad­lıq blo­ku­”nun si­ya­si möv­qe­yi­ni dəs­tək­lə­yən ziyalılar, ic­ti­mai xa­dim­lər və si­ya­sət­çi­lər də bu blo­kda fər­di qay­da­da bir­lə­şib. Blok dövlətimizin Konstitusiya, İqtisadi və sosial islahatlarına dair çoxsaylı geniş və hərtərəfli proqramlar işləyib hazırlayıb. Bu platforma həmin proqramlarda təsbit edilən əsas ideya və yanaşmaları əks etdirir.

Əziz Həm­və­tən­lər!

Möv­cud re­ji­min 12 il­lik ha­ki­miy­yə­ti döv­rün­də Azər­bay­can bir­par­ti­ya­lı, rüş­vət­xor dik­ta­tu­ra­ya çev­ri­lib. Be­lə şə­ra­it­də yal­nız na­mus, vicdan və ləyaqət his­si­ni itir­dik­dən son­ra di­lsiz-ağız­sız məx­luq ki­mi ya­şa­maq müm­kün­dür. Bə­zən isə heç bu da kö­mək et­mir.

Bu gün mil­lə­ti­miz iki­yə bö­lü­nüb. Bu gün­kü Azər­bay­can – “Bir Döv­lət, iki Mil­lət­dir!”­ Biz bi­rin­ci və ikin­ci növ adam­la­ra bö­lün­mü­şük: öl­kə­ni ələ ke­çi­rmiş bir ovuc pul və hakimiyyət hərisi və bö­yük ək­sə­riy­yət olan biz­lər – haq­sız-hü­quq­suz, im­kan­sız və gə­lə­cə­yə ümid­siz in­san­lar. Bi­rin­ci­lər öl­kə­ni ta­la­ma­ğa, və­tən­daş­la­rı al­çalt­ma­ğa da­vam edir. Niy­yət­lə­ri – bi­zi kö­lə et­mək­dir, öv­lad­la­rı­mı­zı isə, gə­lə­cək­də on­la­rın öv­lad­la­rı­nın kö­lə­lə­ri­nə çe­vir­mək­di.

On­lar de­yir­lər ki, bi­zim xal­qı baş­qa cür ida­rə et­mək müm­kün de­yil; de­yir­lər ki, biz bu­na da şü­kür et­mə­li­yik; de­yir­lər ki, qur­duq­la­rı “ölü sa­bit­lik” re­ji­mi xal­qı­mı­za xoş­bəxt­lik gə­ti­rir, öl­kə­miz isə doğ­ru yol­la in­ki­şaf edir...

Son bir ne­çə il­də bu re­jim xal­qı­mı­zı və bey­nəl­xalq ic­ti­ma­iy­yə­ti inan­dır­maq is­tə­yir­di ki, o bir az­dan bə­zi de­mok­ra­tik is­la­hat­lar hə­ya­ta ke­çi­rə­cək – rüş­və­ti yı­ğış­dı­ra­caq, əda­lət gə­ti­rə­cək, in­san­la­rı ağ gü­nə çı­xa­ra­caq­dır. Gör­mə­dik. Ay­dın­dır, ni­yə! Axı hər bir de­mok­ra­tik is­la­hat on­la­rın ağa­lı­ğı­na xə­ləl gə­ti­rə­cək. Bu re­jim kor­rup­si­ya ilə mü­ba­ri­zə apa­ra bil­məz, çün­ki o kor­rup­si­ya üs­tün­də qu­ru­lub. Bu re­jim bi­zim prob­lem­lə­ri həll edə bil­məz, çün­ki bu prob­lem­lə­ri re­ji­min özü yaradıb. Biz ha­mı­mız bu­na, son 12 il­də əmin ol­duq. Bu dövr­də biz bir döv­lət­də iki mil­lət ki­mi ya­şa­dıq; on­lar ora­da – yu­xa­rı­da, biz isə bu­ra­da – aşa­ğı­da! Və on­lar is­tə­yir­lər ki, bu və­ziy­yət əbə­di da­vam et­sin...

Am­ma biz bu mil­li fa­ci­ə­yə son qoymalıyıq. Bu fa­ci­ə­ni yal­nız biz yox, bü­tün dün­ya gö­rür. Bü­tün dün­ya­da bu fa­ciə haq­da söh­bət­lər ge­dir, han­sı bey­nəl­xalq hesabata baxsaq Azərbaycanı orada biabırçı ölkələr yanında gö­rə­cə­yik. Mil­li qü­ru­ru­muz üçün bun­dan bö­yük təh­qir ola bi­lər­mi? Biz in­san­la­rın lə­ya­qə­ti­ni qo­ru­maq, on­la­rın tap­dan­mış haq­la­rı­nı öz­lə­ri­nə qay­tar­maq və döv­lə­ti­mi­zin bey­nəl­xalq nü­fu­zu­nun bər­pa­sı­na na­il ol­maq üçün bir­ləş­mə­li­yik.

Ha­mı­ya ay­dın ol­ma­lı­dır ki, iki­yə bö­lün­müş mil­lət nə da­xi­li, nə də xa­ri­ci böh­ran­la­ra tab gə­ti­rə bil­məz. Biz xal­qı­mı­zın bir­li­yi­ni bər­pa et­mək fik­rin­də­yik. Biz is­tə­yi­rik ki, “bir döv­lət,  bir mil­lət” olaq. Və bu bir­lik ha­mı üçün bə­ra­bər hü­quq­la­ra və bir əda­lə­tə əsas­la­na­caq.

Biz be­lə he­sab edi­rik və mü­a­sir dün­ya ta­ri­xi da bu­nu təs­diq edir ki, azad­lıq ol­ma­yan yer­də in­ki­şaf ol­mur! Zo­ra­kı­lı­ğa ar­xa­la­nan döv­lət da­ğıl­ma­ğa məh­kum­dur! Biz tə­ləb edi­rik ki, Kons­ti­tu­si­ya­mı­za və Azər­bay­can tə­rə­fin­dən im­za­lan­mış Av­ro­pa İn­san Haq­la­rı Konvensiyasına zidd olan bü­tün qa­nun­lar ləğv edil­sin.

Bun­dan əla­və, təc­rü­bə­miz gös­tə­rir ki, de­mok­ra­tik qa­nun­lar qə­bul et­sək be­lə, bu, öl­kə­də əda­lə­tin, vic­dan­lı si­ya­si və iq­ti­sa­di rə­qa­bə­tin bər­qə­rar ol­ma­sı üçün ye­tər­li de­yil. Qa­nun­larımız o za­man iş­lə­yə­cək ki, onları hə­ya­ta ke­çi­rən ic­ra ha­ki­miy­yə­ti üzə­rin­də par­la­men­tin cid­di nə­za­rə­ti ol­sun.

Öl­kə­mi­zin xa­ri­ci si­ya­si kur­su­nun is­ti­qa­mə­ti hə­lə də də­qiq mü­əy­yən olun­ma­yıb. Bu da təəccüblü de­yil, çün­ki möv­cud re­jim bir tə­rəf­dən de­mok­ra­tik dün­ya­ya qovuşmaq istədiyini bil­di­rir, di­gər tə­rəf­dən isə ba­şa dü­şür ki, bu­nun üçün tə­ləb olu­nan de­mok­ra­tik­ləş­mə onun tam if­la­sı­na gə­ti­rib çı­xa­ra­caq. Biz he­sab edi­rik ki, öl­kə­miz Av­ro­at­lan­tik mə­ka­na hə­qi­qi si­ya­si, iq­ti­sa­di və hər­bi-stra­te­ji in­teq­ra­si­ya pro­se­si­nə dər­hal baş­la­ma­lı­dır. La­kin bu­nun üçün biz gə­rək in­di­dən re­al iş gö­rək – öl­kə­mi­zi Av­ro­pa­nın yük­sək de­mok­ra­tik və so­si­al stan­dart­la­rı­na ya­xın­laş­dı­raq.

Biz qon­şu­la­rı­mız Ru­si­ya və İran­la yax­şı mü­na­si­bət­lə­rin tə­rəf­da­rı­yıq, la­kin, he­sab edi­rik ki, bu mü­na­si­bət­lər bə­ra­bər­hü­quq­lu ol­ma­lı­dır. Biz, de­mok­ra­ti­ya yo­lu­na inam­la gə­dəm qoy­muş və ta­le­yi bi­zim­ki­nə ox­şa­yan Gür­cüs­tan və Uk­ray­na ilə əla­qə­lə­ri genişləndirmək is­tə­yi­rik.

Biz ölkədə geniş Konstitusiya islahatları aparılmasını istəyirik; müs­tə­qil məh­kə­mə və güc­lü par­la­ment tə­rəf­da­rı­yıq – de­mok­ra­tik sis­te­min tə­mə­li məhz bu­dur. Hakimiyyət qolları arasında səlahiyyət bölgüsü qarşılıqlı nəzarət prinsipini qorumaq şərtilə yenidən bölünməlidir. Parlamentin səlahiyyətləri əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirilməli, ona geniş təhqiqat aparmaq, hökumətin fəaliyyəti və büdcənin xərclənməsi üzərində nəzarət etmək hüquqları verilməlidir. Xal­qı­mı­zın ta­rix bo­yu həs­rə­ti­ni çəkdiyi müs­tə­qil və əda­lət­li məh­kə­mənin yaradılması hər bir azər­bay­can­lı­nın fik­ri-zik­ri ol­ma­lı­dır. Çün­ki əda­lət­li məh­kə­mə ol­ma­dan nə iq­ti­sa­di-si­ya­si is­la­hat­lar proq­ram­la­rı, nə in­san haqq­la­rı sa­hə­sin­də im­za­lan­mış bey­nəl­xalq öh­də­lik­lər, nə də son­suz nə­si­hət­lər mil­li in­ki­şafı təmin edə bilməz. Bu­nun­la əlaqədar biz istəyirik ki, məhkəmə sistemini özünüidarəedən ictimai orqan şəklində fəaliyyət göstərsin; And­lı­lar Məh­kə­mə­si sis­te­mi ya­ra­dıl­sın və geniş şəkildə tətbiq edilsin; ha­kim­lər xalq tə­rə­fin­dən se­çilsin.

Biz, ge­niş yer­li özü­nü ida­rə­et­mə­nin tə­rəf­da­rı­yıq və səy­lə ça­lı­şa­ca­ğıq ki, bə­lə­diy­yə­lə­ri­miz Av­ro­pa Yer­li Özü­nü İda­rə­et­mə Xar­ti­ya­sı­na uy­ğun ola­raq mül­kiy­yət və sə­la­hiy­yət sa­hi­bi ol­sun­lar. He­sab edi­rik ki, yer­li ic­ra baş­çı­la­rı da yer­li ca­ma­at tə­rə­fin­dən se­çil­mə­li və on­la­rın fə­a­liy­yə­ti və­tən­daş nə­za­rə­ti al­tın­da ol­ma­lı­dır. Biz, həm­çi­nin is­tə­yi­rik ki, bü­tün de­mok­ra­tik öl­kə­lər­də ol­du­ğu ki­mi, Azər­bay­can­da da pay­taxt me­ri ol­sun və o, və­tən­daş­lar tə­rə­fin­dən se­çil­sin. Son za­man pay­tax­tı­mız­da hökumətin ha­va­dar­lı­ğı ilə ge­dən nə­za­rət­siz in­şa­at “əmə­li­yyat”la­rı Ba­kı­nın gör­kə­mi­ni ey­bə­cər­ləş­di­rir, onun sa­kin­lə­ri­nin mül­kiy­yət və təh­lü­kə­siz­lik hü­quq­la­rı­nı tap­da­yır. Bu öz­ba­şı­na­lı­ğa dər­hal son qo­yul­ma­lı­dır. Gö­zəl Ba­kı­mı­zı bu ac­göz “bən­na­la­rın” və on­la­ra qəyyumluq edən mə­mur­la­rın əlin­dən qur­tar­ma­lı­yıq.

Qa­ra­bağ prob­le­mi – Azərbaycanın əra­zi bü­töv­lü­yü baş­lı­ca ama­lı­mız­dır. Bu prob­lem 11 il əv­vəl atəş­kə­sin im­za­lan­ma­sın­dan son­ra nə sülh, nə də hərb yo­lu ilə öz həl­li­ni ta­pa bil­mə­yib. Bu prob­le­mi həll et­mək üçün heç şüb­hə­siz ki, or­du­nu və iq­ti­sa­diy­ya­tı­mı­zı güc­lən­di­ril­mə­li­yik, am­ma bu­nun­la ya­na­şı biz öl­kə­nin bey­nəl­xalq nü­fu­zu­nun güc­lən­di­ril­mə­si­ni də heç vaxt unut­ma­ma­lı­yıq – bun­suz nə dip­lo­ma­tik, nə də hər­bi uğur­lar qa­za­na bi­lə­rik. Öl­kə­nin bey­nəl­xalq nü­fu­zu isə, öz növ­bə­sin­də, in­san haq­la­rı­nın tə­mi­na­tın­dan və de­mok­ra­ti­ya­nın sə­viy­yə­sin­dən bir­ba­şa ası­lı­dır. Ha­mı üçün tam ay­dın ol­ma­lı­dır ki, bey­nəl­xalq ic­ti­ma­iy­yət azər­bay­can­lı­la­rı tap­da­la­yan Azər­bay­can hökumətinə Qarabağ er­mə­ni­lə­ri­ni öz zülm­kar ha­ki­miy­yə­ti al­tı­na sal­mağa heç vəch­lə im­kan ver­mə­yə­cək. Qa­ra­bağ er­mə­ni­lə­ri Azər­bay­ca­nı de­mok­ra­tik və çi­çək­lə­nən gör­mə­yin­cə, mü­za­ki­rə olu­nan sülh plan­la­rı sə­mə­rə ver­mə­yə­cək. Müxtəsər, özümüz azad olsaq Qarabağı da azad edə bilərik!

Nef­ti­miz ta­ri­xi­miz­də növ­bə­ti də­fə mil­lə­tin ümi­din­dən mil­lə­ti­ni bə­la­sı­na çev­ri­lir. Onun xey­li his­sə­si oğur­la­na­raq öl­kə­nin kri­mi­nal şə­bə­kə­si­ni do­lan­dı­rır, büd­cə­yə ça­tan və­sa­it­dən isə büd­cə təş­ki­lat­la­rı­nın iş­çi­lə­ri­nə “di­lən­çi pa­yı” ve­ri­lmə­si he­sa­bı­na re­jim öz və­ziy­yə­ti­ni əbə­di­ləş­dir­mək is­tə­yir. Ümummilli sər­və­timizi ələ keçirən re­jim nef­tin fa­si­lə­siz ix­rac olun­ma­sın­da ma­raq­lı olan bey­nəl­xalq qüv­və­lə­rin dəstəyini qa­zan­ma­ğa ça­lı­şır. Bu re­ji­min sa­yə­sin­də öl­kə­miz neft pul­la­rı­nı gö­yə so­vu­ra­raq ad­dım-ad­dım ma­ya­sın­dan ye­yən və büd­cə­si­ni ar­tır­maq üçün heç bir mü­tərəq­qi is­la­hat apar­ma­ğa eh­ti­yac duy­ma­yan pa­ra­zit-döv­lə­tə çev­ri­lir...

Bəs 15-20 il son­ra nə edə­cə­yik? Neft qur­ta­ra­caq, əc­nə­bi­lər ge­də­cək, və o za­man iki­yə bö­lün­müş mil­lə­ti­miz in­ki­şaf­dan qal­mış iq­ti­sa­diy­yat və rüş­vət­xor döv­lət apa­ra­tı ilə baş-ba­şa qa­la­ca­q. Üs­tü­mü­zə gələn bu la­büd təh­lü­kə öv­lad­la­rı­nın gə­lə­cə­yin­dən na­ra­hat olan hər bi­ri­mi­zi dü­şün­dür­mə­li­dir.

Biz he­sab edi­rik ki, neft sek­to­ru və neft gə­lir­lə­ri cid­di par­la­ment və və­tən­daş nə­za­rə­tin­də ol­ma­lı­dır; biz be­lə nə­za­rə­tin tət­bi­qin­də bö­yük təc­rü­bə­yə ma­lik bey­nəl­xalq ma­liy­yə qu­rum­la­rı və de­mok­ra­tik təş­ki­lat­lar­la əmək­daş­lıq et­mək fik­rin­də­yik.

Biz, öz və­tən­daş­la­rı­nı va­hi­mə­də sax­la­yan yox, on­la­ra çətin gün­də əl uza­dan döv­lət qur­maq ar­zu­sun­da­yıq. Bu məq­səd­lə də öl­kə­nin qa­nun­ve­ri­ci­lik sis­te­mi­nə, xü­su­si­lə­ də onun so­si­al tə­mi­nat, təh­sil və tibb sa­hə­lə­ri­nə ye­ni­dən ba­xıl­ma­lı­dır; döv­lə­tin so­si­al si­ya­sə­ti sa­də adam­la­rın eh­ti­yac­la­rı­nı nə­zə­rə al­ma­lı­dır; döv­lə­tin yar­dı­mı kor­rup­si­ya və bü­rok­ra­tizm­dən azad ol­ma­lı­dır. Biz ekoloji qanunvericiliyin sərtləşdirilməsini istəyirik. Son zamanlar nəzarətsiz təsərrüfat fəaliyyəti gedişində ətraf mühitimizə böyük ziyan yetirilib və biz gələcək nəsillər naminə unikal təbiətimizi bərpa etməli və qoruyub saxlamalıyıq.

Azad ol­ma­yan öl­kə­də azad ba­zar iq­ti­sa­diy­ya­tı in­ki­şaf edə bil­məz! Hər kə­sə ay­dın ol­ma­lı­dır ki, iq­ti­sa­di in­ki­şaf öl­kə­də iq­ti­sa­di azad­lıq­la­rın və de­mok­ra­ti­ya­nın sə­viy­yə­sin­dən bir­ba­şa ası­lı­dır. Əgər iq­ti­sa­di rə­qa­bə­tin bə­zi iştirakçıları re­ji­min tam dəs­tə­yin­dən is­ti­fa­də edir­sə, di­gər­lə­ri isə ək­si­nə, mə­mur­lar tə­rə­fin­dən sı­xış­dı­rı­lır­sa, bu ar­tıq azad ba­zar de­yil, bu ar­tıq azad rə­qa­bət de­yil və be­lə iq­ti­sa­diy­yat in­ki­şaf edə bil­məz. Biz iq­ti­sa­di fə­a­liy­yə­tin bü­tün iş­ti­rak­çı­la­rı­nın tam bə­ra­bər hü­quq­la­ra ma­lik ol­ma­la­rı üçün mü­ba­ri­zə apa­ra­ca­ğıq. Bu gün bü­tün gə­lir sa­hə­lə­ri re­jim tə­rə­fin­dən ya­ra­dıl­mış mo­no­po­li­ya­la­rın tam nə­za­rə­tin­də­dir. Bu si­ya­sə­tə son qo­yul­ma­lı­dır.

Biz kütləvi yoxsulluğun və işsizliyin ortadan qaldırılması uğrunda mübarizə aparacağıq; rejim tərəfindən mövcudluğuna son qoyduğu cəmiyyətin “orta təbəqəsinin” inkişaf etdirilməsi üzrə sosial-iqtisadi proqramların həyata keçirilməsini istəyirik.

Biz he­sab edi­rik ki, qiy­mət­lə­rin art­ma­sı ilə cid­di mü­ba­ri­zə apa­rıl­ma­lı; in­ki­şa­fı sti­mul­laş­dır­maq üçün ye­ni ver­gi və kredit si­ya­sə­ti tət­biq edil­mə­li; so­si­al ver­gi mən­fə­ət ver­gi­sin­dən az ol­ma­lı, əm­la­ka və ir­si mül­kiy­yə­tə adek­vat di­fe­ren­si­al ver­gi qo­yul­ma­lı; Əla­və Də­yər Ver­gi­si 15%-ə en­di­ril­mə­li­dir.

Neft gə­lir­lə­ri yal­nız so­si­al eh­ti­yac­lar üçün yox, ilk mər­hə­lə­də ma­liy­yə dəs­tə­yi­nə eh­ti­ya­cı olan li­be­ral iq­ti­sa­di is­la­hat­la­rın ke­çi­ril­mə­si­nə də yö­nəl­dil­mə­li­dir.

İs­teh­sa­lın in­ki­şa­fı­na, və­tən­da­şın öz evi­nin in­şa­sı­na və öv­lad­la­rı­nın təh­si­li­nə xərc­lən­miş və­sa­it ver­gi­dən azad edil­mə­li­dir.

Öl­kə­miz tez za­man­da Dün­ya Ti­ca­rət Təş­ki­la­tı­na da­xil ol­ma­lı­dır.

Bü­tün bun­la­rın re­al­laş­dı­rıl­ma­sı məq­sə­di­lə bu is­la­hat­la­rı təq­dir edən bey­nəl­xalq qu­rum­lar­la sıx əmək­daş­lı­ğın tə­rəf­da­rı­yıq.

Kənd­li­lə­ri­miz kol­xoz sis­te­mi­nin da­ğıl­ma­sın­dan son­ra əs­lin­də ta­le­yin ümi­di­nə bu­ra­xı­lıb­lar və döv­lət tə­rə­fin­dən heç bir kömək gör­mür­lər. Ək­si­nə, re­jim tə­rə­fin­dən hi­ma­yə olu­nan aq­rar mo­no­po­li­ya­lar alış qiy­mət­lə­ri­ni azal­da­raq on­suz da zə­if olan fer­mer tə­sə­r­rü­fat­la­rı­nı bo­ğur­lar. Döv­lət kənd­li­yə sa­hib dur­ma­lı­dır. Biz he­sab edi­rik ki, döv­lət in­sa­nın şəx­si işi­nə qa­rış­ma­ma­lı­dır, la­kin ay­rı-ay­rı və­tən­daş­la­rın tək­ba­şı­na həll edə bil­mə­dik­lə­ri prob­lem­lə­ri çöz­mə­yə borc­lu­dur. Döv­lət fer­mer­lə­rə əvəz­siz tex­ni­ki və ma­liy­yə yar­dı­mı ver­mə­li; aq­rar in­fras­truk­tu­ru bər­pa etməli; kənd­li­nin məh­su­lu­nun dün­ya ba­zar­la­rı­na çı­xa­rıl­ma­sı­na kö­mək et­mə­li­dir. Be­lə yar­dım üçün əla­hid­də və­sa­it də tə­ləb olun­mur. Dərin daxili böhran keçirən bu re­ji­mi tə­rən­nüm edən plakatlara, hey­kəl­lə­rə və dəb­də­bə­li id­man komp­leks­lə­ri­nə xərc­lə­nən və­sa­i­tin az his­sə­si ilə də bu prob­le­mi həll et­mək olar.

Əziz Həm­və­tən­lər!

2005-ci ilin par­la­ment seç­ki­lə­ri döv­lə­ti­mi­zin və mil­lə­ti­mi­zin gə­lə­cək ta­le­yi­ni mü­əy­yən­ləş­di­rə­cək qə­dər əhə­miy­yət­li­dir; bu seç­ki­lər, ola bil­sin, ya­xın 15-20 ilə Azər­bay­can üçün so­nun­cu şans­dır ki, re­ji­min bi­zə ha­zır­la­dı­ğı al­çal­dı­cı “Neft Mo­nar­xi­ya­sı” aqibətindən ca­nı­mı­zı qur­ta­raq. Əks təq­dir­də biz lə­ya­qət­siz və gə­lə­cək­siz bir cə­miy­yət­də ya­şa­ma­lı ola­ca­ğıq, qon­şu xalq­la­rın və dün­ya ic­ti­ma­iy­yə­ti­nin is­teh­za ob­yek­ti­nə çev­ri­lə­cə­yik.

Re­jim ic­ti­mai hə­ya­tın bü­tün sa­hə­lə­ri­ni to­tal nə­za­rə­tə gö­tür­mə­yə can atır. Biz bir­lə­şib on­la­ra ma­ne ol­ma­saq öl­kə­miz tez­lik­lə Or­ta Asi­ya dik­ta­tu­ra­la­rı­na bən­zə­yə­cək. Bu za­man ar­tıq öz­ba­şı­na­lıq və ədalətsizliklə qar­şı­la­şan sa­də və­tən­daş heç kim­dən kö­mək göz­lə­yə bil­mə­yə­cək, adi bir mə­mu­run, xır­da bir bü­rok­ra­tın qur­ba­nı ola­caq. Biz bü­tün qüv­və­lə­ri­mi­zi sə­fər­bər et­mə­li­yik ki, xal­qın sə­si par­la­men­tin di­var­la­rın­da inam­la və qə­tiy­yət­lə səs­lən­sin.

Bu seç­ki­lər­də biz bir­lə­şib Azər­bay­ca­nın de­mok­ra­tik gə­lə­cə­yi­nin əsa­sı­nı qoy­ma­lı­yıq.

Biz si­zi seç­ki gü­nü seçki mən­tə­qə­lə­ri­nə ça­ğı­rı­rıq! Si­zi öm­rü­nün ən gö­zəl il­lə­ri­ni və­tə­ni­mi­zin müs­tə­qil­li­yi­nə həsr et­miş və bu gün də əda­lət­siz­li­yə qar­şı mü­ba­ri­zə apa­ran in­san­la­ra səs ver­mə­yə ça­ğı­rı­rıq!

Biz sizi Azərbaycanı vətən yox, şəxsi mülk bilən adamlara qarşı səs ver­mə­yə ça­ğı­rı­rıq!  Biz si­zi Mo­nar­xi­ya­ya qar­şı, sizi Res­pub­li­ka­ya səs ver­mə­yə ça­ğı­rı­rıq!

Ya­şa­sın Res­pub­li­ka!

Yaşasın Azad­lıq!

Bir Döv­lət və Bir Mil­lət!

Eynulla Fətullayevin bu məktubu internet resursdan silinib (siliblər). Düşünürəm ki, "belə bir məktub olmayıb görüntüsü yaratmaq" həbsdən çıxma sövdələşməsinin tərkib hissisi olub. Məktubu o vaxt "Azadlıq" qəzəti çap etmişdi və saytda da yerləşdirmişdi. Qəzetin həvəsi olsa, arxivindən bu məktubun niyə silindiyinə aydınlıq gətirə bilər. Amma bizdə əlyazması da var :) hələlik məktubu yayaq, tələb olsa əlyazmanı da yerləşdirərərik. Öz bloguma yerləşdirirəm ki, heç kim silə bilməsin :) tarixi məktubdur. Eynulla indi rejimin köləsinə çevrilıib. Təklif edirəm ki, bu şedevr yazını ara-sıra paylaşaq. Seçim Eynullanındır, istəyər öz keçmişi ilə fəxr edər, istəyər xəcalət çəkər, mən qarışmıram.

Məhbus jurnalistin Əliyevə məktubu (Tam mətni)
06 Ağustos 2010

“Yaparteid rejiminin başçısı İlham Əliyevə məhkum Eynulla Fətullayevdən (23 saylı kamera) açıq məktub”
«Badələrimizi neftin sağlığına qaldıraq!» (Sergey Yesenin, 1925-ci il, Bakı şəhəri)
22 iyulda Azərbaycan Mətbuat Gününə həsr etdiyiniz çıxışdan sonra Sizə prezident deməyə dilim gəlmir. “Bağışlanmazdır!” – bu refrenlə çıxışı bitirən prezident Əliyev, artıq ikinci dəfə həbsimə bəraət qazandırmağa çalışdı. Ikinci uğursuz cəhd. Ilk dəfə – həbsimin birinci ilində daha az kateqorik və lakonik fikirlər səsləndirsəniz də, fəqət rezümə hamı üçün bəlli idi: “Belə jurnalistlərə nəinki jurnalistikada, heç cəmiyyətdə də yer yoxdur”. 8 fevral 2008-ci ildə bəyan edilən bu aqressiv çağırışın səbəbkarı da mən idim. Ancaq bu dəfəki çağırış heyrətamizdir: “Bağışlanmazdır!”.
Üçüncü ittihamla bağlı keçirilən məhkəmə prosesindəki sərbəst ifadələrimdə Strasburq məhkəməsinin bəraət hökmündən sonra Sizin 2003-cü il tarixli çıxışınızdan sitat gətirərək, siyasi əqidəsindən asılı olmayaraq bütün azərbaycanlıların prezidenti olacağınız haqda inaqurasiya vədinizi xatırladaraq, gecikmədən, tez bir zamanda azadlıq hüququmun bərpa olunacağına ümid bəsləmişdim. Lakin sizin cavabınız birmənalı oldu: “Bağışlanmazdır!”. Bu yerdə böyük yazıçı Stefan Sveyqin Mariya Stüart haqda yazdığı ölməz kəlamını günümüzün reallığına uyğun səsləndirərək, biz də birmənalı, kateqorik və lakonik şəkildə bir həqiqəti dilə gətirməliyik: Ilham Əliyev Azərbaycanın prezidenti oldu, fəqət o, Azərbaycan xalqının prezidenti ola bilmədi. Həm də Siz bağlı olduğunuz ərəb dəyərlərinin (mən hətta deyərdim, ərəb-əmir dəyərlərinin) aşıladığı orta əsr feodalizminin (Şərq despotizminin) başlıca hüquqi normasını dilə gətirdiniz – “Qanun şah deyil, şah qanundur”.
Onu da xatırladım ki, Strasburq məhkəməsinin barəmdə çıxartdığı bəraət qərarından sonra mənim bağışlanmağa ehtiyacım yoxdur. O qərarsız belə, mən bağışlanmaq istəmirəm, çünki millətimin və dövlətimin qarşısında heç bir suçum yoxdur. Avropa Məhkəməsinin (başında durduğunuz Azərbaycan da hələlik bu məhkəmənin yurisdiksiyası altındadır) qərarının 175-ci bəndində deyilir: “hər iki ittiham üzrə Eynulla Fətullayevin azadlıqdan məhrum edilməsi üçün əsas olmamışdır”. Aydın deyilmi?
Inşallah, üçüncü ittiham üzrə də – Sizin administrasiyadan mənə göndərilən “sarımtıl bükümlə” bağlı qərar eyni olacaq. Son cümlənin əvvəlində Ulu Tanrının adına bağladığım ümidə səsləndim. Bu da təsadüfü deyil. Həm 2003-cü ildə Müsavat başqanı Isa Qəmbərin haqlı qələbəsini oğurladıqdan sonra, həm də 2008-ci ildə Aydınlar Partiyası və digər siyasi bakteriyalar üzərində çaldığınız təntənəli qələbədən sonra Siz Ana Yasaya və ən əsası isə, Qurani-Kərimə əl basaraq hər bir, təkrar edirəm, hər bir azərbaycanlının prezidenti olacağınıza söz vermişdiniz. Ana Yasadan söz açmayacağam – bu kitabın öldürülmüş səhifələrini Prezident Administrasiyasının sanitar qovşağının boruları ilə Xəzər dənizinə axıdıblar. Bizim real Ana Yasamız isə indi daha çox dəftərxana ləvazimatlarının istifadəsi üçün nəzərdə tutulan instruksiyalara bənzər maraqsız, boz, sönük və statistik rəqəmlərdən ibarət yorucu çıxışlarınız və “fəlsəfə akademiki Mehdiyev” təxəllüsü altında istedadsız kompilyatorlar tağımının “elmi kokofoniyasından” ibarətdir. Ancaq Qurani-Kərim… Müsəlmanların bu müqəddəs kitabını vərəqləyərkən, demək olar, hər səhifəsində: “Ulu Tanrı bağışlayandır və bağışlayanları sevir” kəlamına rast gəlmişəm. And içdiyiniz bu Kitab “bağışlanmazdır” kimi kateqorik mülahizələrdən uzaqdır. Başqa dini kitablarda da Tanrı insanları mərhəmətə və humanist ideallara səsləyir. Ancaq orada başqa həqiqətlər də var. Məsələn, “Bağışlanmazdır” kimi kateqorik mülahizələrin axtarışı ilə məhbəs həyatımı zənginləşdirərkən, qədim Incildə Solomon çarının vəliəhdi Ravoam çarının xalqına münasibətini əks etdirən maraqlı tarixi səhnə ilə qarşılaşdım. Solomonun istibdadından təngə gəlmiş xalq kütləsi Rovoamdan mərhəmət diləyir. Ravoam isə çağırışlara cavab olaraq xalqını hədələyir: “Atam sizi qamçılarla cəzalandırırdısa, mən sizə əqrəblərlə əzab verəcəm”. Bax, bu misal “Bağışlanmazdır” silsiləsindəndir.
Bir insan və Ulu Tanrı. Bu, artıq çoxluqdur!
“Bağışlanmazdır” hökmü daha çox qəddar Roma imperatoru Kaliqulaya məxsusdur. O da seçkiləri saxtalaşdırmaqdan yorulmuşdu. Seçkilərdən və bu tamaşada iştirak edən insanlardan o qədər bezmişdi ki, nəhayət, Senatın üzvlüyünə öz atını təqdim etmişdi.
“Bağışlanmazdır” hökmü daha çox öz məharətsiz teatral tamaşaları ilə tarixdə iz qoymuş Neronu cuşa gətirirdi. O, sonda Romanı da bağışlamadı. Qədim şəhərin unikal arxitekturasını öz estetik zövqünə qurban verdi. Roma və romalıları külə çevirdi. Və dəyişiklik küləyi qəddarlıqdan doğan külü dünyaya səpdi. “Qəddarlıq külünün” toxumlarından dünyada yeni-yeni qəddar dövlətlər əmələ gəldi… Şərqdə Teymurləng və Çingizxan, Qərbdə Burbonlar və Stüartlar, Avrasiyada Romanovlar bağışlamağı sevmirdilər. Sonda xalqlar da onları bağışlamadı.
“Bağışlanmazdır” Adolf Hitlerin tez-tez işlətdiyi ittiham idi. Sizdən fərqli olaraq Hitler “bağışlanmazdır” kəlamının mərhəməti təlqin edən xristianlığın dəyərlər sisteminə zidd olduğunu aydın təsəvvür edirdi. Sadəcə, Hitler nasional-sosialist olaraq insan azadlığına o qədər nifrət edirdi ki, sonda bu nifrət və inkar Ulu Tanrıya da münasibətdə təzahür olunurdu. Hitler və nasional-sosializm, eyni ilə Stalin və bolşevizm kimi tarixi iflasa uğradı. Tarixi ədavəti, siniflər və xalqlar arasında müharibəni təlqin edən tarixi iflasa uğramış bu mağara ideologiyalarının hərəkətvericiləri Osvensimdə məhv edilmiş Ditrix Bonxofferin tükürpədici etirafını inkar edirdilər. Axı Ditrix totalitar ideologiyalara səslənirdi: “Bir insan və Ulu Tanrı. Bu, artıq çoxluqdur!”. Bu kəlamı unutmayın, bundan sonra heç bir halda, hətta Qüdrət Həsənquliyev üzərində qələbə çalsanız belə Qurani-Kərimə, Incilə, Tövrata və hətta Avestaya əl basmayın. Bu kitablarda “bağışlanmazdır” fəlsəfəsi yoxdur.
Parlaq natiq və istedadlı şair Rəcəb Tayyib Ərdoğandan, müasir elmi təfəkkürə malik və parlaq hüquqşünas Dmitri Medvedevdən, siyasi innovasiyaların lokomotivi Mixail Saakaşvilidən fərqli olaraq Sizin çıxışlarınızı nə dinləmək, nə də oxumaq olur. Bu çıxışlarda bir çox yorğunluq, darıxdırıcı aura, özünüinkar var. Siz ancaq hiddətlənəndə maraq kəsb edirsiniz. Kin içində boğularaq Siz hisslərinizi cilovlamaqda acizlik çəkib iç dünyanızı bütün dünyaya nümayiş etdirirsiniz (Yeri gəlmişkən, aciz sözündən inciməyin, həbsimdən sonra məqalələrimin birində işlətdiyim “Aciz məmləkətin aciz prezidenti” kəlməsinin hissiyyatınıza toxunduğunu mənə söyləyiblər. Inciməyin! Məhbusdan inciməyə dəyməz – axı məhkumlar yeganə zümrədir ki, onlara sehrli günlərin hədiyyəsindən pay düşmür).
22 iyulda – azad mətbuat günündə Siz bütün dünyaya car çəkdiniz: “Jurnalist Dağlıq Qarabağda müsahibə götürə bilməz!”. Izninizlə soruşum – bu haqda hansı qanunda yazılıb? Bu harada müəyyən olunub? Bunu hansı qanunvericilik müəyyən edib? Axı dövlətimizin üzv olduğu Konvensiyalar, nəhayət, beynəlxalq hüquq informasiyaların məhdudiyyətsiz yayımını şərtləndirir, müəyyən edir! Sizin bu əmriniz azadlığa, jurnalistlərin azadlığına və müstəqil mətbuata əsl münasibətin bariz nümunəsidir. Siz jurnalistə əmr edə bilməzsiniz. Oxucuya nəyin maraqlı olub-olmadığını Siz yox, mən müəyyənləşdirirəm. Bu, mənim hüququmdur. Bu, mənim haqqımdır. Və heç bir şah, kral, totalitarizm, inzibati-amirlik sistemi bu haqqı mənim əlimdən ala bilməz. Mən kölə deyiləm, azad insanam. Yanıla bilərəm, fəqət yanlışlıqlarımda da həqiqət axtarmışam. Sizin əldəqayırma, oyuncaq məhkəmələrinizdən fərqli olaraq, ədalətin yüksəkliyində ucalan Strasburq məhkəməsi qərara alıb: “Eynulla Fətullayev həqiqəti axtarmaqda sərbəstdir. Onun bu hüququ əlindən alına bilməz”. Kim Sizə beynəlxalq məhkəmənin iradəsinə qarşı getmək haqqı verib?
22 iyulda Siz bəyan etdiniz: “Jurnalistə heç bir halda immunitet verilməyib”. Siz ona görə jurnalistin immunitetini inkar edirsiniz ki, diktaturanın immunitetinin möhkəmlənməsi üçün azad fikir boğulmalı, ictimai təfəkkür isə məhv edilməlidir. Məmurlar, sizin keçmiş müavininiz Sirus Təbrizli demişkən, simasız quldurlara, xalq isə simasız kütləyə çevrilməlidir. Məhz bu ulu məqsəd naminə Siz jurnalistin immunitetini məhv etmək istəyirsiniz. Çünki Sizin qayəniz diktaturanın immunitetini qaldırmaqdır. Əslində, bu avtoritar rəhbərin totalitarizmə çağırışıdır. Azərbaycan kimi zəngin dövlətin bir ailənin şəxsi xammal koloniyasına çevrilməsi üçün 70-ci illərin sovetist-heydərçi modelinin bərqərar olunmasından da rahat-məxməri yol tapmaq olarmı? Bu modeli daha da təkmilləşdirib, onu siyasi quldurluq sisteminə – Yaparteidə qədər modernləşdirərək, öz xalqını məğlub etməkdən asan nə var ki? Xammal Koloniyasının tam itaətkarlığı üçün xammal iqtisadiyyatı təşəkkül tapmalı, yəni bütövlükdə xalq bir mənbəyə – hakimiyyətin işğal etdiyi neft quyusuna gözünü dikməlidir. Xammal iqtisadiyyatının cəmiyyətimizə ən böyük təhlükəsi individualizmin inkar edilməsidir, individualizmin gərəksiz Avropa dəyərlərinin qalığına çevrilməsidir. Insanların həyatının bütövlükdə mərkəzləşməsidir. Və nəticə etibarı ilə insanın fərdi azadlığının rudimentə çevrilməsidir. Sizin, Ilham Əliyev, 22 iyul çıxışınız fərdi insan azadlığına, liberalizmə qarşı çağırışdır, bir müharibədir, təhqiramiz münasibətdir.
Atanız Heydər Əliyev ciddi siyasi səhvlərə yol verirdisə (fundamental azadlıqlara geniş meydan vermişdi – insanların söz azadlığı və sərbəst toplaşma azadlığı təmin edilmişdi), siz bu cür siyasi sapmalardan sığortalanmısınız – böyük neft pulları çoxluğun ağzını yummağa kömək edir. Ancaq Sizin hakimiyyətinizin strateji inkişaf xətti yoxdur. Mehdiyev sifətli axsaq dövlətçilik ənənəsi qazanılsa da, tarixi məsuliyyət hissi tamamilə itirilib. Keçmiş Təhlükəsizlik Şurasının üzvlərindən maraqlana bilərsiniz. Mehdiyev-Fatma Abdullazadə cütlüyü – Sizin 22 iyulda eyham vurduğunuz xarici qüvvələrin ən təhlükəlisinin 5-ci kolonnası tez-tez Heydər Əliyevin demokratiya və liberal dəyərlər kimi mütərəqqi çağırışları ilə hakimiyyəti yorub küncə sıxan Avropa Şurası ilə münasibətləri kəsməyə inandırmaq üçün hər vəchlə çalışırdı. “Axı Belarus və Orta Asiya ölkələri Avropasız keçinirsə, biz nədən bu “axsaq qapıdan” özümüzü asılı vəziyyətə salmalıyıq” – kimi arqumentlərə cavab verən müdrik diktator çox ustalıqla bu cür sərsəm fikirlərə münasibətini açıqlamışdı: “Indi 70-ci illər deyil. Lukaşenko olmaq asandır. Hünər istəyirəm ki, Heydər Əliyev olasan!” (Bu müzakirəni mənə Təhlükəsizlik Şurasının keçmiş üzvlərindən biri nəql etmişdi).
Doğrudan da Heydər Əliyevin yaratdığı psevdodemokratiya (illüziyalı və imitasiya tipli demokratik sistem) yaradıb idarə etmək üçün böyük siyasi məharət və sadəcə istedad tələb olunur. Ulu Tanrı Sizi, Ilham Əliyev, bu istedaddan məhrum edib. Ona görə də Siz Lukaşenkonun yolunu tutdunuz. Lukaşenkodan fərqli olaraq Sizin neftiniz və pulunuz var. Bir fərq də var – sadəlövh belaruslar öz diktatorunu sevir. Ancaq Azərbaycan xalqı Sizi sevmir. Kütləyə çevrilən xalq Sizin amansız aqressiya maşınınızdan qorxur.
Bu qorxunu sındırmaq isə bizim, ziyalıların vəzifəsidir. Gertsen yazırdı: “Ziyalılar xalqın ağrısının ifaçısıdır”. Klüçevski davam edirdi: “Xalqın özü də yaralarını sağalda bilər. Bədbəxtçilikdən, xalq bu yaraların ağrısını duysa da, öz bədənində yaraların yerini tapmaqda acizdir. Bu yaraların yerini tapıb xalqa göstərmək də məhz ziyalıların vəzifəsidir”. Biz xalqın yaralarından yazırıq, Siz isə bizim ağzımızı yumursunuz. Biz təhlillər aparırıq, Siz isə bizim təhlillərimizi mühakimə kimi qəbul edirsiniz. “Totalitar dövlətlərdə təhlil mühakimə kimi qəbul edilir, totalitar dövlətlərdə çalışın hakimiyyəti tərifləyin” – bu fikir isə Pasternaka məxsusdur. Siz 22 iyul çıxışınızda 8 telekanaldan, 30 gündəlik qəzetdən bəhs edərkən, jurnalistlərə səsləndiniz – bizi tərifləyin, biz Sizə evlər hədiyyə edəcəyik…
Lakin gecikmisiniz, çox gecikmisiniz. Siz də, qocaman bolşevik Mehdiyev də. Epoxalar qayıtmır, epoxalar istəmədən bizi tərk edir. Siz, totalitarizmin nişanəsiniz, hakimiyyəti də özününküləşdirən atanızdan varisliklə almısınız. Bolşeviklər əndazəni aşmazdılar, məhz ona görə də Siz qırmızı totalitarizmin rəngsiz kölgəsi bu məmləkətə 90-larda qayıtmısınız, Siz istəmədən, yavaş-yavaş bizi tərk edirsiniz. Tarix Sizə qarşıdır, tarixi inkişaf Sizi inkar edir. Ola bilsin ki, Siz bundan sonra da 17 il də hakimiyyəti qoruyasınız. Lakin nəticə indidən məlumdur. Bolşevik təfəkkür tərzi Sizin simanızda karbohidrogen təfəkkür tərzində yenidən zühur etsə də, məğlub olan ideologiyanın (daha doğrusu ideologiyasızlığın) siyasi həyat uğrunda konvulsiv çarpışmaları heç bir nəticə verməyəcək.
Heç neft pulları hesabına yetişdirdiyiniz yeni sosial istehlakçı və mənsəbpərvər nəsil – mən bu nəsli Yappi adlandırıram (hippinin əksi kimi) – Yaparteidin – insanları siyasi və fəlsəfi baxışlarına görə deqreqasiyadan keçirən murdar rejimin dayağı rolunda çıxış etməkdə acizlik çəkəcək. Bilirsinizmi nəyə görə? Siz bu suala 22 iyulda çıxışınızda cavab verdiniz: internetin gücü və hüdudsuz təsiri nəticəsində XXI əsr müasir informasiya texnologiyaları əsridir. Və bu mübarizədə Siz və Ramiz Mehdiyev Bill Geytslə Sergey Brina məğlub oldunuz. YAP partiyası isə “Google” qarşısında duruş gətirə bilmədi.
Siz neftodolların xülyasına aldandınız. Ilk baxışda Sizi başa düşmək olar – özününkünləşdirdiyiniz dövlətin ehtiyatında 25 milyard dollar, şəxsi hesablarınızda bundan iki, bəlkə də üç qat çox neftodollarlar piramidası ucalır. Bu qədər pulun və qulun əhatəsində Siz özünüzü dünya ilə bərabər ölçüdə təsəvvür edirsiniz. Bu sınaqdan çıxmaq isə hər oğulun işi deyildi. Afrikadakı Aparteid rejiminin, Iranda Rza Pəhləvinin, Latın Amerikasında Stresnerin, Somosaların, Dokların, Truxilyonun (siyahını çox uzatmaq olar) tarixi səhvindən sığortalanmaq üçün sadəcə dünyaya yeni işıq kimi saçan Avropa dəyərlərinin və bu dəyərlərin bəxş etdiyi azadlığı dərk edib, qəbul edib azərbaycanlılarla paylaşmaq gərək idi.
Azərbaycanlılar – böyük tarixi müsibətlərdən çıxmış, əzilmiş, tapdanmış, hər bir tarixi mərhələdə haqqı əlindən alınmış məzlum millət hər bir halda azadlığa və Avropa dəyərlərinə layiq idi. Bəlkə də gürcülərdən daha çox layiq idi. Ancaq Siz, Ilham Əliyev, Muğam Teatrının açılışında (maraqlıdır niyə məhz Muğam Teatrının açılışında?!) öz siyasi yolunuzu, maliyyə maraqlarınızı, öz ailənizin fərdi xoşbəxtliyini hər şeydən uca tutaraq bəyan etdiniz: “Biz Avropa dəyərlərinə hörmətlə yanaşırıq. Lakin bu dəyərlər bizə yaddır. Bizim öz dəyərlərimiz var”. Sizin heç Avropa dəyərlərinizdən xəbəriniz varmı? Bu universallaşmış dəyərlərin əsaslandığı, bəhrələndiyi sosial-fəlsəfi cərəyanların, Russo və Monteskye, Peyn və Cefferson ideyaları, ensiklopedistlərin idealları, Avropa və Amerika siyasi mədəniyyətinin təşəkkülünə aparan keşməkeşli və tikanlı yollardan, bu ideallar uğrunda həlak olan insanlardan məlumatınız varmı? Oxumusunuzmu? Oxumamısınızsa, çox pis, lakin oxuyub bu cür asanlıqla zərərli fikirlər aşılamaqla öz reputasiyanıza xələl gətirməkdən başqa heç nə etmirsiniz. Müasir və artıq universallaşmış bu dəyərləri Avropanın ən parlaq siyasətçilərindən olmuş Violli Brandtan aydın və lakonik tərzdə ifadə edən olmamışdır: “Azadlıq, Ədalət, Bərabərlik və Həmrəylik”.
Məgər Azadlıq bizim xalqa yaddırmı?
Məgər Ədalət hər bir azərbaycanlıya doğma olan dəyər deyilmi? Məgər bu gün Azərbaycan Qarabağ məsələsində dünyadan ədalət tələb etmirmi?
Məgər bərabərlik kimi (burada marksistlərin təlqin etdiyi sosial bərabərlik deyil, ictimai demokratiya və liberalizm tərəfdarlarının təbliğ etdiyi hüquqi bərabərlikdir) fundamental dəyəri azərbaycanlılar inkar edirmi?
Və nəhayət azadlıq, ədalət və bərabərlik uğrunda müqəddəs mübarizədə həmrəylik tələb olunmurmu? Bəs onda hansı haqla bu dəyərlərin milli məfkurəmizə zidd, xalqımıza yad olduğunu bütün dünyaya elan edirsiniz?
Bəs bu dəyərlərə alternativ hansı dəyərləri təqdim və təklif edə bilərsiniz? Siyasi şiəçiliklə pərdələnmiş ayətullahların Xomeyni dəyərlərini – öz xalqının azadlıq səsini boğub, seçkiləri saxtalaşdırıb, hakimiyyəti qəsb edərək dünyadan təcrid olunmuş Tehranın paniranizm dəyərlərinimi? Bəlkə 5-ci dəfə prezidentliyə öz namizədliyini irəli sürmüş və Tunisi regionun lider dövləti elan etmiş bir prezidentin dəyərlərini? Bəlkə Hüsnü Mübarək və ya Əsədlər kimi hakimiyyəti şəxsi maraqları məngənəsinə çevirmiş diktatorların dəyərlərini? Bəlkə Qərbdən 3-4 əsr geridə qalmış Küveyt ərəb-əmir ictimaiyyətinin riyakar dini dəyərlərini?
Axı Siz nə təklif edirsiniz bu məmləkətə? Bu dəyərlərin fəlsəfi əsaslarını təqdim edə bilərsinizmi? Bəlkə söhbət vaxtı ilə Drezdendə çalışmış uğursuz DTK-çı Vladimir Putinin bəslədiyi suveren demokratiyadan gedir? Ramiz Mehdiyevin cidd-cəhdlə təbliğ etdiyi suveren demokratiyanın Rusiyanı dünyanın xammal əlavəsinə çevirib və Rusiyanın prezidenti Medvedev ölkəsinin iqtisadi, elmi, texnoloji, hərbi-sənaye cəhətdən gerilədiyini, düşdüyü biabırçı geoiqtisadi mövqeyindən pərtlik içində bəhs edir. Rusiya düşdüyü bataqlıqdan yollar axtardığı vəziyyətdə, Ramiz Mehdiyev Surakovun 10 il əvvəl səsləndirdiyi tezisləri bu gün Azərbaycan üçün aktual hesab edir. Medvedev Amerikanın elmi inqilabının Kremniyev ocağının Skolkovada əkizini yaradır, Avropa Birliyi ilə birgə ölkəsinin modernləşməsi üçün yardım proqramlarını hazırlayır, biz isə Putinin başlanğıc erasına qayıdırıq? Budurmu bizim dəyərlər?
Siz Azərbaycanı dünənə də yox, srağagünə qaytarmaq arzusunda bulunursunuz. Və bu rüsvayçı cəhdinizə uğur gətirmək üçün yalançı vətənpərvərlikdən istifadə edib, sadəcə iki tam müstəqil anlayışları – hakimiyyət və vətəni bir nöqtədə birləşdirməklə şəxsi hakimiyyət rejiminizə təhlükə törədən insanların vətənə qarşı çalışdıqlarını da cəmiyyəti inandırmağa çalışırsınız. Totalitar rəhbərlərin klassik düşüncə tərzidir. Həmişə belə olub, bizdən əvvəl də…
Sonda Sizdən bir xahişim var. Eyni zamanda bu həm də dəyərli bir məsləhətdir. Avropa Məhkəməsinin “sarımtıl bükümlə” bağlı qərarından öncə növbəti cinayət işi qaldırmağa ehtiyac qalmır. Qaradağ Rayon Məhkəməsinin növbəti qərarını birbaşa cəzaçəkmə məhkəməsinə göndərə bilərsiniz. Məni də, ədliyyə polisini də, DIN-in müstəntiqlərini və hakimləri də əziyyətə salmağa dəyməz. Stalinin vaxtında bu cür edirdilər. Arzuolunmaz məhkumun cəza müddəti bitəndən sonra bir-iki ay öncə NKVD-nin zabitləri hazır məhkəmə hökmünü birbaşa vaxta da təqdim edirdilər. Inanmırsınızsa, Ramiz Mehdiyevdən soruşun, o, Sizə dəqiq izah edəcək. Ona inanmasanız, Sizə Soljenitsinin “Arxipelaq Qulaq”ını göndərərəm – orada bu mexanizm dəqiq təsvir edilib. “Arxipelaq Qulaq”ı oxumaq olar, bu yaxınlarda Medvedev bu kitabı orta məktəblərin tədris planına əlavə edib.